سمعک قابل برنامه ریزی چیست؟
این سمعکها نیز همچون سمعکهای آنالوگ از پردازش آنالوگ استفاده میکنند، یعنی از همان معادلسازی که با به کارگیری اعداد 0 تا 9 برای تبدیل مقادیر دسیبلی صدا به مقادیر ولتاژی یا جریان الکتریکی استفاده میشود، در این سمعکها نیز استفاده میشود و تنها فرقی که دارند این است که به جای تنظیم توسط تریمر، این نوع سمعکها به دستگاههای تنظیم کنندهی مخصوصی که شبیه به رایانه هستند وصل میشوند و به وسیلهی این دستگاهها تنظیم میشوند و به همین دلیل به این نوع سمعکها، سمعکهای قابل برنامهریزی گفته میشود و یا گاهی به نام سمعکهای نیمه دیجیتالی معروف هستند چون پردازش به صورت آنالوگ انجام میشود، ولی تنظیم به صورت دیجیتالی انجام میشود.
در حقیقت، این سمعکها همان سمعکهای آنالوگ هستند، منتهی نحوهی برنامهریزی و فرمانپذیری آنها به صورت تنظیم با پیچهای ریز یا تریمر نیست و تنظیم آنها به صورت دیجیتالی و با بکارگیری دستگاههای دیجیتالی یا رایانه است و این نوع سمعکها در دههی 70 و 80 میلادی و همگام با ارایهی اولین دستگاههای محاسبهگر دیجیتالی ارایه شدند که بشر به کمک آنها میتوانست محاسبات ریاضیاتی و فرمانهای مختلف پردازشی را انجام داده و پیادهسازی کند.
مزیت این گونه سمعکها این بود که برای تنظیم نیازی به وجود تریمر نبود و سمعکها به وسیلهی سیم یا کابلی به دستگاه تنظیم کننده وصل میشدند و تنظیمات به وسیلهی دستگاه و با دکمههای موجود بر روی آن انجام میشد و سپس تنظیمات درون سمعک ذخیره و حفظ میشد و سمعک متناسب با آن تنظیمات، صدا را برای کابر تنظیم و تقویت میکرد. بدین وسیله اولا ظاهر سمعک بزرگتر نمیشد چون دیگر نیازی به تریمر و پیچهای تنظیمی نبود و ثانیا امکانات و قابلیتهای مختلفی در دسترس متخصص شنوایی، ادیولوژیست، قرار میگرفت تا او بتواند سمعک کاربر را به بهترین نحو و متناسب با نیازهای شنیداری او تنظیم کند.
با تنظیم این نوع سمعکها، متخصص ادیولوژیست بهتر می توانست یک سمعک را بر حسب نواحی فرکانسی مختلف و متناسب با شرایط شنیداری و نیاز شنوایی کاربر تنظیم و شخصی سازی کند. امکان تنظیم دیجیتالی این نوع سمعکها ممکن است یک مزیت به نظر آید ولی همچنان پایه و اساس پردازش این سمعکها آنالوگ بود و همچنان امکان انجام پردازش های پیچیده از سوی سمعک وجود نداشت.
در حقیقت، سمعک قابل برنامه ریزی همان سمعک آنالوگ بود، منتهی با این تفاوت که به جای تنظیم به وسیلهی تریمر روی سمعک، به وسیلهی سیم و توسط دکمههای دستگاه تنظیم کننده، تنظیم میشد. به خاطر محدودیت این نوع سمعکها در پردازش صداها و قابلیتهای فنی اندک، این سمعکها نیز به تاریخ پیوستهاند و شرکتهای مطرح سازندهی سمعک، این نوع سمعکها را دیگر تولید نمیکنند، به ویژه وقتی که بشر توانست منطق ریاضیاتی دیجیتالی را به عرصهی ظهور درآورد. دنیای دیجیتالی باعث شد که سمعکهای آنالوگ و سمعکهای قابل برنامهریزی به تاریخ بپیوندد، ولی سمعکهای آنالوگ و قابل برنامهریزی پایه و اساسی برای سمعکهای دیجیتالی میباشند.
مزایای سمعک قابل برنامه ریزی
از مزایای سمعکهای قابل برنامهریزی این است که چون پیچ یا تریمر تنظیمی روی آن قرار ندارد و تمامی تنظیمات بهوسیلهی دستگاه برنامهریزی انجام میشود، اندازهی سمعک کوچکتر میشود. منفذها، درزها و سوراخهای روی بدنهی سمعک وجود ندارد و بدین وسیله سمعک به صورت یک قاب یکدست و مقاوم در برابر نفوذ آب و تعریق میشود.
ویژگی قابل برنامهریزی این نوع سمعکها باعث شد تا همزمان با پیشرفتهای دیگر در زمینهی علم الکترونیک و پردازش صداها، قابلیتها و امکانات پردازشی دیگری علاوه بر تقویت صرف صداها فراهم گردد. سمعکهای قدیمی فقط صدا را تقویت کرده و بلندتر میساختند. نهایت کاری که علاوه بر تقویت انجام میدادند این بود که برخی نواحی فرکانسی را متفاوتتر از بقیه تقویت کنند یا کمتر تقویت کنند.
با سمعکهای قابل برنامهریزی، بشر توانست علاوه بر تقویت، کارهای دیگری نیز انجام دهد، مثلا توانست یکی از نیازهای اصلی و ضروری کاربران کم شنوا را برطرف سازد و آن این بود که افراد کم شنوا صداهای ضعیف را نمیشنوند و در عین حال، صداهای بلند آنها را آزار میدهد. سمعکهای قدیم که فقط تقویت کننده بودند تمامی صداها، از صداهای ضعیف تا بلند، را یکسان تقویت میکردند و کاربر در شنیدن صداهای ضعیف مشکلی نداشت ولی صداهای بلند چون تقویت میشدند، اذیت میشد و کاربر مجبور بود ولوم سمعکش را پایین آورده و صداها را کم کند. این کار باعث میشد تا کاربر صداهای ضعیف را نشنود.
کاربر چارهای جز انتخاب یکی از این دو حالتها را نداشت: یا صداهای ضعیف را بشنود و در عین حال آزار صداهای بلند را تحمل کند و یا اینکه صداهای بلند برایش آزاردهنده نباشد ولی صداهای ضعیف را نشنود یا کمتر بشنود. سمعکهای قابل برنامهریزی به دلیل اینکه با دستگاه برنامهریز و به صورت دیجیتالی تنظیم میشدند، این مشکل را حل کردند و بدین وسیله، کاربر سمعک در عین اینکه صداهای ضعیف را میشنید، صداهای بلند برایش آزاردهنده نبود.
در این سمعکها از قابلیت خاصی استفاده میشد که به وسیلهی آن میزان تقویت سمعک به صورت خودکار و بنا به اینکه شدت صدای وارد شده به سمعک چقدر است، تنظیم میشد. وقتی صدای آرامی به سمعک وارد میشد، میزان تقویت سمعک افزایش می یافت تا کاربر بتواند صداهای ضعیف محیطی را بشنود و وقتی که صدای وارد شده به سمعک بلند بود، میزان تقویت سمعک کم میشد تا بدین وسیله کاربر اذیت نشود.
تمامی این بالا و پایین شدن میزان تقویت سمعک به صورت خودکار انجام میشد و نیازی به انجام کاری از سوی کاربر سمعک نبود.
قابل برنامهریزی بودن سمعکها و کاهش اندازهی سمعک در اثر عدم نیاز به تریمر تنظیمی باعث شد تا بشر بتواند اندازهی سمعک را کمتر و کمتر کند و بتواند سمعک را ابتدا از حالت جیبی به حالت پشت گوشی تغییر دهد و سپس بتواند اندازهی سمعک را از حالت پشت گوشی به داخل گوشی تغییر دهد.
به دلیل محدودیت در فضای فیزیکی، امکان تعبیه ی انواع تریمرهای تنظیمی بر روی سمعک داخل گوشی وجود نداشت و فقط امکان نصب یک یا دو تریمر تنظیمی بر روی آن وجود داشت. اما با دستگاه برنامهریزی و سمعکهای قابل برنامهریزی، بشر توانست سمعکهای داخل گوشی کوچک ولی با قابلیتهای تنظیمی فراوان بسازد. این یکی از بزرگترین مزیتهای سمعکهای قابل برنامهریزی است.
با ادامهی پیشرفتها، سمعکهای قابل برنامهریزی با قابلیت “حافظه و برنامههای متعدد” پدید آمدند. به کمک دستگاه برنامهریز این امکان وجود داشت که برنامههای تنظیمی مختلفی در حافظهی سمعک فراهم گردد و کاربر بتواند به کمک دکمهای که روی سمعک قرار داشت، این برنامهها را انتخاب کند و بتواند در مکانها و جاهای مختلف، به طور متفاوتی بشنود. او با قرارگیری در هر محیط صوتی خاص، برنامهی سمعک را تغییر میداد و به برنامهی مخصوص آن محیط میرفت و بدین وسیله صداها را متناسب با آن محیطی که ادیولوژیست برایش تنظیم کرده بود، میشنید. این حالت مثل این میماند که کاربر چند تا سمعک داشت و بنا به تغییر محیط صوتی اطرافش، سمعک مخصوص آن محیط را استفاده می کرد.
به کمک سمعکهای قابل برنامهریزی و با امکان تنظیم چند حافظه یا برنامه در سمعک و نیز امکان تغییر آن به وسیلهی کاربر و به کمک یک دکمهی ساده بر روی سمعک، کاربر میتوانست کیفیت شنوایی مختلف و رضایتبخشی را داشته باشد. البته موارد و ویژگیهای دیگری نیز به سمعکهای قابل برنامهریزی اضافه شدند تا دست ادیولوژیست در تنظیم سمعکها و شخصی سازی آن برای کاربران بازتر باشد. به عبارت فنی، سمعک قابل برنامهریزی سمعک منعطفتری بود و برای انواع کم شنواییها با انواع الگوها تنظیم میشد.
بعد از اینکه سمعکهای دیجیتالی ارایه شدند و بدین وسیله نه تنها فرمانپذیری و برنامهریزی آنها دیجیتالی شد، بلکه خود روش پردازش صداها نیز دیجیتالی شد و بدین ترتیب سمعکهای قابل برنامه ریزی نیز همچون سمعکهای آنالوگ به تاریخ پیوستند. امروزه هیچ شرکت پیشرویی در صنعت سمعک، سمعک قابل برنامهریزی تولید نمیکند و تمامی سمعکهای شرکتهای مطرح در صنعت سمعک از نوع دیجیتالی است.