کم شنوایی

کم شنوایی به کاهش شدت شنوایی فرد در مقایسه با مقادیر نورم به دست آمده از جامعه‌ی سالم گفته می‌شود. کم شنوایی با آزمایشی که ادیومتری نام دارد، بررسی می‌شود و بر روی برگه و نموداری رسم می‌شود که ادیوگرام نام دارد. در آزمایش ادیومتری، صداهایی شبیه به بوق ماشین و با فرکانس‌ها و شدت‌های مختلف به فرد ارایه می‌شود و بدین وسیله، ضعیف‌ترین و کمترین شدت صدایی را که فرد قادر است بشنود، تعیین می‌گردد. به وسیله‌ی ادیومتری از مشکلات شنوایی بیمار (میزان و نوع آن) آگاهی به عمل می‌آید. کم شنوایی می‌تواند دلایل و علت‌های مختلفی داشته باشد و ممکن است در اثر آسیب به و یا ایجاد عارضه‌ای در هر کدام از سه قسمت گوش خارجی، میانی و داخلی رخ دهد. اگر کم شنوایی در اثر آسیب به گوش خارجی و میانی باشد، به آن کم شنوایی انتقالی گفته می‌شود و اگر کم شنوایی در اثر آسیب به گوش داخلی باشد، به آن کم شنوایی حسی – عصبی گفته می‌شود.  

نتایج ادیومتری بر روی برگه‌ای رسم می‌شود که ادیوگرام نام دارد. ادیوگرام از دو محور افقی و عمودی تشکیل شده است. محور افقی فرکانس است که به ترتیب از چپ به راست، میزان فرکانس افزایش می‌یابد. در سمت چپ محور افقی، فرکانس‌های پایین (صداهای بم) قرار دارد و در سمت راست آن، فرکانس‌های بالا (صداهای زیر) قرار دارند. محور عمودی سطح شدت صدا است که به ترتیب از بالا به پایین، میزان شدت صدا افزایش می‌یابد. در سمت بالای محور عمودی، سطح شدت پایین (صداهای ضعیف) قرار دارد و در سمت پایین آن، سطح شدت بالا (صداهای بلند) قرار دارد.

معمولا در تشخیص پزشکی علت کم شنوایی، اطلاعاتی همچون روند زمانی رخ دادن کم شنوایی و تغییر میزان آن در طول زمان می‌تواند بسیار کمک کننده باشد. کم شنوایی‌هایی که سال‌ها قبل از زمان ارزیابی رخ داده و ثبت باشد، بعید است که نیاز به درمان پزشکی داشته باشد. در حین تشخیص نهایی، بررسی نتایج ادیومتری‌های پیشین نیز بسیار کمک کننده خواهد بود. کم شنوایی می‌تواند با بیماری‌های تب‌دار، مصرف داروهای آنتی بیوتیکی، قرارگیری در معرض نویز، ضربه یا جراحی مرتبط باشد. نوسان کم شنوایی مساله‌ی بسیار مهمی است. اگر میزان کم شنوایی نوسان داشته باشد، شرایط، تعداد و شدت این نوسانات باید بررسی و تعیین گردد.

موارد مهم مرتبط با کم شنوایی

موارد مهمی که در ارتباط با کم شنوایی جستجو و بررسی می‌گردد، عبارت هستند از:

• سرگیجه یا Otalgia
• وزوز یا Otorrhea
• گوش یا Upper respiratory infection
• درد یا Nasal congestion
• ترشح آبکی از گوش یا Headache
• عفونت دستگاه تنفسی فوقانی یا Dysarthria
• احتقان بینی یا Dysphagia
• سردرد یا Visual changes
• نارساگویی عضوی یا Numbness
• نارسایی بلع یا Tingling in the extremities
• تغییرات بینایی یا Focal motor weakness
• کرخی
• مور مور شدن در اندام‌های انتهایی
• ضعف حرکتی موضعی

در هنگام معاینه و اریابی وضعیت شنوایی، زمان و شرایطی که در آن بیمار برای اولین بار متوجه کم شنوایی شده است و سرعت پیشرفت آن بررسی و تعیین می‌گردد. تاریخچه‌ی خانوادگی در زمینه‌ی کم شنوایی نیز بررسی می‌شود. اگر اعضای دیگری از خانواده نیز کم شنوایی داشته باشند، ماهیت کم شنوایی آن‌ها بررسی شده و ادیوگرام آن‌ها به دست می‌آید، به ویژه اگر کم شنوایی از همان اوایل زندگی آنان شروع شده باشد.

کم شنوایی در نوزادان و کودکان

در نوزادان و کودکان نیز امکان وجود کم شنوایی از همان بدو تولد وجود دارد. از آنجا که امکان همکاری کودک با متخصص شنوایی برای ارزیابی وضعیت شنوایی او وجود ندارد، با استفاده از آزمایشات خاصی (همچون آزمایش OAE و ABR) وضعیت شنوایی کودک با دقت بالایی در حالت خواب بررسی و سنجیده می‌شود. در ارزیابی کودکان، مشورت با خانواده و معلمان حیاتی و بسیار کمک کننده است. والدین معمولاً مشاهده‌گرهای دقیق و نزدیکی از حساسیت شنوایی کودک خودشان هستند و ممکن است از کوچک‌ترین تغییرات شنوایی کودک خود باخبر باشند. همیشه در خصوص وضعیت شنوایی کودکان از والدین سوال می‌شود و نظر والدین در تشخیص کم شنوایی کمک کننده می‌باشد.

درمان کم شنوایی

به طور کلی سه راه برای درمان کم شنوایی وجود دارد:

• درمان با دارو
• درمان با جراحی
• درمان با سمعک، پروتز کاشت حلزون و وسایل کمک شنوایی

این نوع درمآن‌ها بسته به نوع کم شنوایی و شرایط بیمار انتخاب می‌شود. همچنان که گفته شد، اگر علت ضایعه و مکان آسیب در مسیر انتقال صدا در گوش باشد، به این نوع کم شنوایی، کم شنوایی انتقالی گفته می شود و درمان آن با دارو و جراحی می‌باشد. ولی اگر مکان آسیب در گوش داخلی و عصب گوش باشد، درمان با سمعک و پروتز کاشت حلزون و دیگر وسایل کمک شنوایی است.